Ус бол газар тариалангийн амин судал. Гэтэл дэлхий даяар — тэр дундаа Монголд — уур амьсгалын өөрчлөлт, хуурайшилт, газрын гүний усны нөөц багасалт зэрэг асуудлууд хурцдаж байна. Тиймээс тариаланч бүр усыг ухаалаг хэрэглэж сурах шаардлагатай болжээ.

🏜 Усны хомсдол газар тариаланд хэрхэн нөлөөлдөг вэ?

• Ургамал чийг дутагдаж хатаж, ургац буурна

• Хөрс хуурайшиж, бүтэц нь муудна

• Давсжилт, цөлжилт эрчимжиж, эргэж сэргэхэд хэцүү болдог

• Усны төлбөр, насосны зардал нэмэгдэж, өртөг өсдөг

💡 Ус хэмнэх 5 ухаалаг арга

1. Дуслын усалгаа (drip irrigation)

Усыг ургамлын үндэсэнд чиглүүлэн, бага багаар өгөх аргаар 30–60% хүртэл ус хэмнэнэ.

• Нарийн ногоо, усанд мэдрэмтгий ургамалд нэн тохиромжтой

• Усалгааг таймер эсвэл чийг мэдрэгчтэй автоматжуулж болно

2. Өглөө эсвэл оройн усалгаа

Нар мандахаас өмнө эсвэл орой нар жаргасны дараа услах нь усны ууршилтыг эрс багасгана.

3. Хучлага (mulch) ашиглах

Хөрсний гадаргууг сүрэл, ногоон ургамал, гялгар уутаар бүрж ууршилтаас хамгаална.

• Мөн хог ургамал ургахыг ч сааруулна

4. Ус бага хэрэгцээтэй ургамал сонгох

• Ган тэсвэртэй сорт: хятад буудай, амарант, шар буурцаг

• Богино хугацаанд ургадаг хүнсний ногоо: редис, сонгино, байцаа

5. Борооны ус цуглуулах

• Хүлэмжийн дээврээс борооны усыг нөөцлөн, дараа нь усалгаанд ашиглана

• Хөдөө аж ахуйн зориулалттай жижиг усан сан ч үүсгэж болно

📉 Монгол нөхцөлд юу хийх вэ?

Монгол орны ихэнх нутгийн хөрс элсэрхэг, чийгийг тогтоох чадвар муу байдаг. Тиймээс:

• Гүний бус гадаргын усны хэрэглээг дэмжих

• Тариалангийн технологид хөрс чийг барих арга оруулах

• Малын бэлчээрээс ус хэмнэх шийдлийг тусад нь тооцох
  боломжтой шийдлүүд болно.

🌱 Бага усаар – их ургац

Усны хомсдолыг сорилт биш, шинэ боломж хэмээн харж болно. Ухаалаг усалгааны шийдлүүд, сортын зөв сонголт, зөв технологи нэвтрүүлснээр байгальд ээлтэй, тогтвортой ургац хураах боломж бүрэн бий.